သုခမြို့တော် (အပိုင်း - ၁၂)

ဆင်းရဲသား ရပ်ကွက်ကလေး အစွန်တွင် တဲသိုက်ကလေးတစ်ခုရှိသည်။ ထို တဲသိုက်ကလေးအဆုံးတွင်မူ မီးရထားလမ်းရှိသည်။ အပြင်မှကြည့်လျှင် ထိုတဲသိုက်ကလေးသည် အခြားသော တဲသိုက်ကလေးနှင့် ဘာမျှ ထူးခြားခြင်းမရှိ။ သူတို့တဲသိုက်ကလေးပေါ်တွင် ကာရုံထားသည့် အကာအရံကလည်း အခြားနေရာများနှင့် အတူတူ။ အမိုးများအပေါ်တွင် အဝတ်တွေ လှန်းထားသည်ကလည်း အခြားနေရာများနှင့်အတူတူ၊ အဖုံးမရှိသော ရေမြောင်းများကလည်း အခြားနေရာများနှင့် အတူတူ။

သို့ရာတွင် ထိုတဲသိုက်သည် အခြားသောတဲသိုက်များထက် ထူးခြားသည့်တဲသိုက်ဖြစ်သည်။ ထိုတဲသိုက်ကလေးသို့ ရပ်ကွက်ထဲမှ မည်သူမျှ မလာရဲကြ။ ထိုနေရာကား အခြားမဟုတ်၊ သုခမြို့တော်ရပ်ကွက်ရှိ ခြောက်ရာမျှသော ကိုယ်ရေရောဂါသည်တို့နေထိုင်ရာ တဲသိုက်ဖြစ်သတည်း။ 

ကိုယ်ရေရောဂါသည်များသည် အခန်းကလေး တစ်ခန်းထဲတွင် လူဆယ်ယောက်မှ ဆယ့်နှစ်ယောက်အထိ နေကြသည်။အိန္ဒိယပြည်တွင် ကိုယ်ရေရောဂါသည် ငါးသန်းခန့်ရှိသည်။ ငုံးတိကြီးဖြစ်နေသော လက်ချောင်း ခြေချောင်းများ၊ ပိုးမျိုးရှစ်ဆယ်တို့ ခိုအောင်းရာ ပြည်တရွှဲရွှဲဖြစ်နေသည့် အနာကြီးများကြောင့် သုခမြို့တော်ရှိ ကိုယ်ရေရောဂါသည်များကို ဝိုင်းပယ်ကာ သီးခြားထားကြသည်။ ကိုယ်ရေရောဂါသည်များသည် အရပ်ထဲတွင် လွတ်လပ်စွာ သွားလာနိုင်သော်လည်း စကားလုံးဖြင့် ဖော်ပြခြင်းမရှိသော ဥပဒေအရ လူကောင်း၏အိမ်ဝင်းထဲသို့လည်းကောင်း၊ အိမ်ထဲသို့လည်းကောင်း ဝင်ခွင့်မရှိ။ 

ယခုမူ ကိုယ်ရေရောဂါသည် အန်နွာသည် ထိုစည်းကမ်းကို ဖောက်ကာ ကိုဗာစကီး၏တဲလေးထဲသို့ ရောက်နေလေပြီ။ ထိုကျူးလွန်မှုသည် သူ့အသက်ကို ဆုံးရှုံးစေနိုင်သည်။ ထိုသို့ ကျူးလွန်ခဲ့ကြသဖြင့် ရောဂါကူးစက်မည်ကိုစိုးသည်ထက် အမြင်မကောင်းသဖြင့် ထိုသို့သော ရောဂါသည်မျိုးကို အပျောက်ရှင်းပစ်ခဲ့သည့်သာဓကတွေ အများကြီးရှိခဲ့ဖူးပြီ။ သူတို့သည် ကုသိုလ်ကောင်းမှုပြုသည့်အနေဖြင့် ကိုယ်ရေရောဂါသည်ကို ငွေကြေးစွန့်ကြဲကြသည့်တိုင် ထိုရောဂါသည် ဘုရားကဒဏ်ခတ်သည့်ရောဂါဟု ယူဆလေ့ရှိကြသည်။

ကိုယ်ရေရောဂါသည်များ၏တဲသိုက်ကလေး အလယ်တွင် ဝါးကပ်မိုး၊ ရွှံ့ကာတဲကလေးတစ်လုံးရှိသည်။ ထိုတဲကလေးမှာ ကာလကတ္တားရှိ ပလက်ဖောင်းများပေါ်မှ လာရောက်ခိုလှုံကြသော ရောဂါသည်များအတွက် သီးသန့်ထားသည့် တဲငယ်ကလေးဖြစ်သည်။ အန်နွားကား ထိုသို့သော ခိုလှုံသူတစ်ဦး ဖြစ်လေသည်။

"အန်နွာရဲ့ မျက်နှာဟာ ပြုံးနေတတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ရောဂါကြောင့် သူ့အပြုံးကို ခွဲခြားဖို့ တော်တော်ခက်တယ်။ အန်နွာ ညည်းသံကို ကျွန်တော် တစ်ခါမှ မကြားဖူးဘူး။ လမ်းမှာ ကျွန်တော်တို့နဲ့ တွေ့တိုင်း ဆရာကြီးနေကောင်း တယ်နော်လို့ ကျွန်တော့်ကို အမြဲနှုတ်ဆက်တတ်တယ်"

"ရွှံ့တဲထဲမှာနေပြီး ပျက်စီးယိုယွင်းနေတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ရှိတဲ့ လူတစ်ယောက်က လူကောင်းတစ်ယောက်ကို နေကောင်းရဲ့ လားလို့ နှုတ်ဆက်တာဟာ နည်းနည်းတော့ ထူးဆန်းတာပေါ့။ သူ သည်လို နှုတ်ဆက်လျှင် ကျွန်တော် ဘယ်လိုဖြေရမှန်း မသိဘူး။ ကျွန်တော့်အကျင့်ကလည်း သူကို တွေ့လျှင် ခါးကုန်း နှုတ်ဆက်ပြီး ငုံးတိတိဖြစ်နေတဲ့ သူ့လက်ချောင်းကလေးတွေကို ဆွဲပြီး နှုတ်ဆက်တတ်တယ်။ သူ့ကို ပထမဆုံးအကြိမ် သည်လို လက်ဆွဲလိုက်တုန်းက အန်နွာဟာ ဝမ်းသာဂုဏ်ယူတဲ့ဟန်နဲ့ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကို လှမ်းကြည့်နေတယ်။ မြင်တယ်မဟုတ်လား၊ သူလည်း လူပါပဲ၊ သူ့ကို ဆရာကြီးက လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်နေတယ် မဟုတ်လားလို့ ထုတ်ပြောနေသလိုပဲ"

ကိုဗာစကီးက ပြောလေ့ရှိသည်။ အန်နွာ၏ရောဂါမှာ အတော်ကျွမ်းသည့်အဆင့်သို့ ရောက်နေလေပြီ။ ရောဂါသည် အာရုံကြောများထဲအထိ ရောက်နေသည့်အတွက် သူ့အတွက် ဘာမျှလုပ်ပေး၍ မရတော့။ ရောဂါသည်း၍ နာကျင်လာလျှင် အန်နွာသည် ကိုဗာစကီး၏တဲသို့ ရောက်လာတတ်သည်။ ကိုဗာစကီးကလည်း သူ့ကို မော်ဖိန်းတစ်လုံး ထိုးပေးသည်။ ကိုဗာစကီးသည် ရောဂါပြင်းထန်သူများအတွက် အသုံးပြုရန် ဟောင်ရာဆေးရုံကြီးမှ မော်ဖိန်းထိုးဆေးအချို့ကို ရှာထားရသည်။

သူ့ကို မော်ဖိန်းတစ်လုံး ထိုးပေးလိုက်ပြီး နောက်တစ်နေ့၌ ကိုဗာစကီးသည် လမ်းကြားထဲတွင် အန်နွာနှင့် သွားတွေ့သည်။ အန်နွာကို ကြည့်ရသည်မှာ ခါတိုင်းကဲ့သို့ သွက်သွက်လက်လက် မဟုတ်ဘဲ ခပ်ငိုင်ငိုင်။

“အန်နွာ ဘာဖြစ်လို့လဲ၊ နေမကောင်းဘူးလား” ဟု ကိုဗာစကီးက စိုးရိမ်တကြီး မေး၏။

“ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး ဆရာကြီး၊ ကောင်းပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့်အိမ်နီးချင်း ဆာအစ်တစ်ယောက် ကောင်းကောင်းနေမကောင်းဘူး ဆရာကြီး၊ ဆရာကြီးလိုက်ကြည့်ပေးပါလား၊ အစာလဲ မစားနိုင်ဘူး၊ အိပ်လို့လဲ မရဘူး”

အညစ်အကြေးပုံထဲတွင် လျှောက်သွားနေသည့် ကိုယ်ရေရောဂါသည် အန်နွာသည် သူ့အတွက် ဘာမျှ တောင်းဆိုခြင်းမပြုဘဲ သူ့အိမ်နီးချင်းအတွက် ပူပင်သောကရောက်နေသည်။ “အတူတကွ ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်နေသည့်အချိန် မျိုးတွင် ဆင်းရဲဒုက္ခသည် မရှိ” ဆိုသော အိန္ဒိယစကားပုံကို သာဓကဆောင်နေသော သက်ရှိလူတစ်ယောက်လို ဖြစ်နေသည်။

ကိုဗာစကီးက ထိုနေ့ ညနေပိုင်းတွင် လာခဲ့မည်ဟု ကတိပေးလိုက်၏။

* * * 

ထိုခရီးသည် အနန္တ ကြောက်ဖွယ်ထဲသို့ သွားရသည့် ခရီးနှင့်တူသည်။ ကိုဗာစကီး ရောက်သွားသည့်နေရာသည် ကိုယ်ရေပြားရောဂါသည်တို့၏ နေရာနှင့်မတူ။ အရိုးအိုးဝူကြီးတစ်ခုထဲသို့ ဝင်ရသည်နှင့် တူနေသည်။သွေးဆိပ်တက်သောရောဂါကြောင့် အရိုးကြီးတွေ ငေါငေါပေါ်ကာ မျက်လုံးတွင် မှိုပွင့်ကြီးတွေ ပိတ်ထားသလို မျက်ခွံကြီးတွေ ဖူးဖူးယောင်နေသူများသည် လူများမှ ဟုတ်ပါ၏လော၊ ကွဲအက်နေသော အရေပြားတွေကြားထဲမှ ဝါညစ်

သောအရည်တွေ တရွှဲရွှဲထွက်နေသော အသက်ရှူနေသည့် အလောင်းကောင်များပင်လော။ သူတို့၏မြင်ကွင်းကမှ တော်သေးသည်။ သူတို့ကိုယ်မှ ထွက်သော အနံ့နှင့်စာလျှင် ထိုမြင်ကွင်းသည် ကလေးကစားစရာ ဖြစ်နေသည်။

 “ဒီလောက်ဆိုးတဲ့အနံ့ကို တစ်ခါမှ မတွေ့ဖူးသေးဘူးဗျာ။ အပုပ်နံ့ရော၊ အရက်ပျံ့နံ့ရော၊ အမွှေးတိုင်နံ့ရော၊ စုံနေရာပဲ။ ဒီလောက်ဆိုးတဲ့ အနံ့ကို ခံနိုင်ဖို့အတွက် စိတ်နှလုံး တော်တော်ကြီးဖို့ လိုလိမ့်မယ်” ဟု ကိုဗာစကီးက ပြောသည်။

အညစ်အကြေး၊ အမှိုက်သရိုက်ပုံများထဲတွင် ကလေးတို့သည် အော်ဟစ် ဆူညံစွာ ကျားကစားနေကြသည်။ 

ကိုဗာစကီးသည် အန်နွာပြောလိုက်သည့်လူကို ခက်ခက်ခဲခဲ မရှာရ။ 

ဆာအစ်သည် အသက်လေးဆယ်ခန့်ရှိလေပြီ။ သူ့တွင် ခြေနှင့် လက်တို့ မရှိကြတော့။ ကိုယ်ရေရောဂါသည် သူ့နှာခေါင်းကို တိုက်စားကာ သူ့မျက်ခုံးတို့ကို ဝါးမျိုသွားကြပြီ။ အန်နွာက မိတ်ဆက်ပေးသောအခါတွင် ဆာအစ်သည် နှာခေါင်းရာ၊ မျက်လုံးရာတို့ မရှိတော့သော သူမျက်နှာပြင်ကို ကိုဗာစကီးဘက်သို့ လှည့်၏။ သူ့မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် အပြုံးရာ တစ်ခုကို မြင်လိုက်မိသည်ဟု ကိုဗာစကီးထင်သည်။

“ကျွန်တော် နေကောင်းပါတယ် ဆရာကြီးရယ်၊ ဘာဖြစ်လို့ ဒုက္ခခံပြီး လာကြည့်တာလဲ”

ဆာအစ်က ပြောသည်။ အန်နွာက ခေါင်းကို ရမ်းလိုက်ရင်း...

“ဘယ်ကလာ နေကောင်းရမှာလဲ၊ ခင်ဗျား တော်တော်ဝေဒနာခံနေရတယ် မဟုတ်လား”

ကိုဗာစကီးသည် သူ့လက်မောင်းကို ဆွဲယူကာ လက်ချောင်းငုတ်တိုများကို စမ်းကြည့်၏။ လက်ချောင်းက ဒဏ်ရာမှာ စိမ်းပြာပြာ၊ အရိုးတွင်လောက်တွေ တဖွားဖွားတက်လျက်။ ဆာအစ်ကို ကုသ၍ရနိုင်ဖွယ် မမြင်တော့။ ကိုဗာစကီးသည် ဆေးထိုးအပ် ထုတ်၍ မော်ဖိန်းတစ်လုံးသွင်းကာ မာကြောကွဲအက်နေသော အရေပြားအောက်တွင် သွေးကြောကို ရှာကြည့်သည်။ ထိုမှအပ ဘာမျှ မတတ်နိုင်ပြီ။ 

အနီးရှိ စောင်ကြမ်းတစ်ထည်ပေါ်တွင် မိန်းမတစ်ယောက်သည် ကလေးကို ဘေးတွင်သိပ်ထားကာ အိပ်နေသည်။ ကလေးမှာ အကောင်းပကတိ။ ဆေးကြွသဖြင့် အမေ၏မျက်နှာမှာ ဖူးဖူးယောင်အမ်းလျက်ရှိကာ အကွက်ကွက်တွေ ဖြစ်နေသည်။ကိုယ်ရေရောဂါတိုက်ဖျက်ဆေးများ ကျွေးလျှင် ထိုသို့ပင် ဆေးကြွတတ်ကြသဖြင့် ကိုယ်ရေရောဂါသည် အများအပြားမှာ အကုမခံချင်ကြ။

 

အမျိုးသမီးသည် မေးဖျားအထိ စောင်ကြီးတစ်ထည် ပတ်ထားသည်။ ကိုဗာစကီးက ကလေးကို ကောက်ချီလိုက်သည်။

“တော်တော်ထွားတဲ့ ကောင်ကြီးနော်” ဟု ကိုဗာစကီးက ပြော၏။ ကလေးအမေက တစ်ဖက်သို့ လှည့်သွား၏။ သူ့စကားကြောင့် စိတ်ထိခိုက်သွားပုံရသည်။

“ချီစမ်းပါဦး၊ ခင်ဗျားသားကြီး ဘယ်လောက် ချစ်စရာကောင်းသလဲ။ ခင်ဗျားနဲ့ ခွဲထားလို့ ဘယ်ဖြစ်မလဲ”

အတန်ကြာမျှ တိတ်ဆိတ်နေသည်။ အမေက ကလေးကို လှမ်းမယူ။ ငိုလျက် နောက်ဆုံးတွင် စောင်ခြုံထဲမှ လက်ကို ထုတ်၍ လှမ်းလိုက်သည်။ သူ့လက်တွင် လက်ချောင်းတို့ ငုံးတိတိ။ 

ကိုဗာစကီးသည် ကလေးကို သူ့ဘေးတွင် အသာချလိုက်သည်။ ထို့နောက် အိန္ဒိယလူမျိုးတို့ထုံးစံအတိုင်း လက်ယှက်၍ နှုတ်ဆက်ပြီးနောက် စကားတစ်လုံးမျှ မပြောတော့ဘဲ ထွက်လာခဲ့၏။ အပြင်ဘက်တွင်မူ ခြေလက်တို့ ငုံးတိဖြစ်နေသူများ၊ မျက်မမြင်များသည် သူ့ကို စောင့်နေကြသည်။ သူတို့သည် ဆရာကြီးထံမှ သဒ္ဒါကြေးကလေးများ တောင်းခံရန် စုရုံးရောက်ရှိနေကြခြင်းဖြစ်သည်။

“သူတို့အားလုံးလဲ ပြုံးနေကြတယ်၊ ဒါပေမယ့် သူတို့အပြုံးဟာ အတင်းလုပ်ယူရတဲ့အပြုံး မဟုတ်ဘူး။ တောင်းပန်တိုးလျှိုးတဲ့ အပြုံးလဲ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့အပြုံးဟာ လူသားရဲ့ အပြုံး၊ တည်ကြည်တဲ့ အပြုံး၊ သိက္ခာရှိတဲ့ အပြုံး၊ တချို့က ငုံးတိဖြစ်နေတဲ့ လက်ခုပ်တီးပြီး ကျွန်တော့်ကို ကြိုကြတယ်။ တချို့က အတင်းတိုးဝှေ့လာပြီး ကျွန်တော့်ကို လာကိုင်ကြ တွယ်ကြတယ်” ဟု ကိုဗာစကီးက ပြောသည်။

အန်နွာသည် ကိုဗာစကီးအား ရောဂါသည်လေးဦး ဖဲကစားနေသည့်နေရာသို့ ခေါ်သွားသည်။ သူလာသည့်အခါတွင် သူတို့အားလုံးက ဝိုင်းသိမ်းမည် ပြုသည်။ သို့ရာတွင် ကိုဗာစကီးက ဆက်ကစားရန်ပြော၏။ သူတို့ဖဲကစားနေသည်ကို ကြည့်ရသည်မှာ ဆပ်ကပ်တစ်ခုတွင် မျက်လှည့်ပြနေသည်ကို ကြည့်ရသည်နှင့်တူသည်။ ဖဲချပ်များသည် လက်ဖဝါးထဲမှနေ၍ ရှေ့သို့ ပျံဝဲကျလာတတ်ကြသည်။

အခြားဝိုင်းတစ်ဝိုင်းတွင်မူ ကိုယ်ရေရောဂါသည်များက သူ့ကို ဗုံမောင်းဖြင့် ဆီးကြိုကြသည်။ သူရောက်လေရာရာတွင် ရောဂါသည်များသည် တဲကုပ်ကလေးများထဲမှ ထွက်လာကာ သူ့ကို ဝမ်းသာအယ်လဲ ကြိုဆိုကြသည်။ သူအလည်လာခြင်းသည် သူတို့အတွက် မင်္ဂလာပွဲကြီးတစ်ပွဲပင်။

“တစ်နေရာရောက်တော့ မျက်မမြင်အဘိုးကြီးတစ်ယောက်က သူမွေးစားထားတဲ့ သုံးနှစ်သားကလေးကို ကျွန်တော့်ဆီကို ထိုးပေးတယ်၊ အဲဒီအဘိုးကြီးဟာ ဟောင်ရာဘူတာကြီးရှေ့မှာ တောင်းစားတဲ့ အဘိုးကြီး"

"တစ်နေ့မနက်မှာ အဲဒီကလေးငယ်ဟာ လည်ပတ်မပါတဲ့ ခွေးငယ်တစ်ကောင်လို သူ့အနားမှာ ကပ်လာတယ်။ နေ့တိုင်း တောင်းစားတာတောင်မှ သူ့ကိုယ်သူ ဝလင်အောင် မစားရတဲ့ အဲဒီအဘိုးကြီး ... ဘယ်တော့မှ မပျောက်တဲ့ ရောဂါ စွဲကပ်နေတဲ့ ဒီအဘိုးကြီးဟာ အဲဒီကလေးလေးကို ကောက်မွေးခဲ့တယ်”

တစ်နေရာအရောက်တွင် လက်ချောင်းများ အကောင်းပကတိ ကျန်နေသေးသည့် သူငယ်မလေး တစ်ယောက်က သူ့ရင်ခွင်ထဲတွင် ငိုနေသည့် မောင်ငယ်ကလေး၏ဝမ်းဗိုက်ကို နှိပ်ပေးနေသည်ကို မြင်ရသဖြင့် ကိုဗာစကီး ကြည်နူးသွားသည်။ 

အန်နွာက ကိုဗာစကီးလို ဧည့်သည်မျိုးကို လမ်းပြရသည့်အတွက် ဂုဏ်ယူသည့်ဟန်ဖြင့် ရှေ့မှဦးဆောင်၍ သူ့ကို ခေါ်သွားသည်။တစ်နေရာသို့ ရောက်သည့်အခါတွင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ကပျာကယာ ပြေးကာ ဂုန်နီအိတ်စုတ်များဖြင့်ချုပ်ထားသည့် အခင်းတစ်ခုကို ဆွဲလာပြီး သူတို့ထိုင်ဖို့ ခင်းပေးသည်။ သူ့ဘေးတွင် ကိုယ်ရေရောဂါသည်တွေ လာထိုင်ကြသည်။ ထိုအခါကျမှ သူ့ကို ထမင်းကျွေးဖို့ စီစဉ်မှန်း ကိုဗာစကီး သဘောပေါက်သည်။

“ဆရာကြီး၊ ဒီမှာ ခဏတော့ ထိုင်ပါဦးနော်” ဟု အန်နွာက ပြောသည်။

“ကျွန်တော်ဟာ ဆင်းရဲဒုက္ခတွေနဲ့ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်နေပြီလို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ထင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့နဲ့ ထမင်းအတူစားရမယ်ဆိုတော့ စိတ်ထဲမှာ မသတီဘူးဗျာ။ ဒီတော့မှ ငါဟာ တော်တော်ညံ့ပါသေးလား၊ ငါသွားရမယ့်ခရီးဟာ အဝေးကြီးလိုပါသေးလား ဆိုတာ ကျွန်တော်သဘောပေါက်သွားတယ်”

ကိုဗာစကီးသည် သူ စိတ်မသက်မသာဖြစ်နေသည်ကို ကြိုးစား၍ဖုံးသည်။ ခဏကြာလျှင် သူတို့ဧည့်၀တ်ပျူငှာရှိပုံကို ကြည့်၍ ထိုမသက်မသာဖြစ်နေသည်တို့ ပျောက်သွားသည်။ အမျိုးသမီးများက အငွေ့တထောင်းထောင်းထနေသော ထမင်းများ၊ ဟင်းသီးဟင်းသီးရွက်ကြော်များ ထည့်လာသည့် ဒန်ခွက်များကို ယူလာကြသည်။ 

ထမင်းပွဲ စလေပြီ။ ကိုဗာစကီးသည် ထမင်းကိုဆုပ်၍ လုံးနေသည့် လက်ချောင်းငုံးတိတိများကို မေ့ပျောက်ရန် ကြိုးစားသည်။ အိမ်သည်များမှာ ကျေးဇူးတင်လွန်း၊ ဝမ်းသာလွန်းသဖြင့် ပျော်နေကြသည်။ သူတို့တစ်သက်တွင် နိုင်ငံခြားသားတစ်ယောက်နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ် ထမင်းအတူစားဖူးခြင်းဖြစ်သည်။

“ရင်ထဲမှာ အော်ဂလီဆန်နေပေမယ့် သူတို့ကို ခင်မင်တယ်ဆိုတာကို ကျွန်တော်ပြချင်တယ်လေ၊ သူတို့ကို မကြောက်ဘူးဆိုတာလဲ သိစေချင်တယ်။ သူတို့ကို ကျွန်တော် ခင်တာဟာ ဘုရားသခင်ကို ချစ်ခင်တဲ့အတွက်ပဲပေါ့။ တခြားသူတွေထက် သူတို့အဖို့ ခင်မင်မှုလိုတယ် မဟုတ်လား။ သူတို့ဟာ အောက်တန်းအကျဆုံးထဲက အထက်တန်းအကျဆုံးလူတွေပါ”

ကိုဗာစကီးသည် သူတို့နှင့်အတူ မရွံမရှာ ထမင်းစားရင်း စိတ်ထဲတွင် မကျေမနပ်ဖြစ်နေသည့် အချက်တစ်ချက်ရှိသည်။ သူတို့သည် အဘယ့်ကြောင့် သူတို့ကိုယ်သူတို့ လူဖြစ်ရှုံးအောင် နေနေရသနည်း၊ ကိုယ်ရေပြားရောဂါသည် သေလောက်သည့် ရောဂါမဟုတ်။ အချိန်မီ ကုသလျှင် လုံးဝပျောက်ကင်းရုံမျှမက နောက်ဆက်တွဲရောဂါ စသည်တို့လည်း မရှိနိုင်။ ထို့ကြောင့် ကိုဗာစကီးသည် သုခမြို့တော်ထဲတွင် ကိုယ်ရေပြားရောဂါကု ဆေးခန်းတစ်ခန်းဖွင့်ရန် ဆုံးဖြတ်သည်။ သူ့ဆေးခန်းတွင် ကျွမ်းကျင်သည့် သမားတော်ကြီးများကို ထားနိုင်အောင် စီစဉ်မည်။

နောက်တစ်နေ့တွင် ကိုဗာစကီးသည် ဘတ်စ်ကားတစ်စီးပေါ်သို့တက်ကာ ဟူဂလီတစ်ဖက်ကမ်းသို့ လာခဲ့သည်။ မိမိအား အကူအညီပေးနိုင်မည့် တစ်ဦးတည်းသောသူရှိရာသို့ လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပေသတည်း။

* * * 

အိမ်များ၊ လမ်းကြားများ၊ စာအုပ်များ၊ စတိုးဆိုင်များ၊ ဇရပ်များကြားမှ မိုးသို့ လုတက်နေသော ကာလီမယ်တော်၏ဝတ်ကျောင်း အမိုးခုံးခုံးကြီးသည် နေရောင်သို့ လု၍ပွင့်နေသည့် နေကြာပန်းကြီးတစ်ပွင့်နှင့် တူသည်။ သူသေတို့ကို မီးသင်္ဂြိုဟ်ရာ ဂင်္ဂါမြစ်လက်တက်တစ်ခုဘေးရှိ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်တို့ အထွတ်အမြတ်ထားရာ ထိုဝတ်ကျောင်းသည် ကာလကတ္တားတွင် လူအများဆုံး လာရောက်သည့်နေရာဖြစ်သည်။ မွဲပြာသောအုတ်တံတိုင်းကြီးထဲတွင် ဝတ်ပြုသူ များသည် နေ့ညမဟူ အမြဲရှိနေတတ်သည်။ လက်ထဲတွင် လှူဖွယ်သစ်သီးဝလံတို့ကို ရွှေပြားစက္ကူကြီးများဖြင့် ပတ်၍လာသည့် လူချမ်းသာများကိုလည်း တွေ့နိုင်သည်။ ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်ကိုဝတ်ကာ ပူဇော်ရန် ဆိတ်များဆွဲလာသူများ ကိုလည်း တွေ့နိုင်သည်။ ဦးခေါင်းတွင် ရှုပ်ထွေးပွေလိမ်သော နနွင်းရောင် သင်္ကန်းဝါထိန်ထိန်တို့ကို ဝတ်ထားသည့် ဟိန္ဒူဘုန်းကြီးများကိုလည်း တွေ့နိုင်သည်။ သက်ပြင်းချသည့်နှယ် ဂါထာမန္တန်တို့ကို ရွတ်ဆိုလာကြသော ဝတ်ပြုသူများကိုလည်း တွေ့နိုင်သည်။ ပန်တျာသည်၊ ကုန်သည်၊ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် စသည်တို့ကိုလည်း တွေ့နိုင်သည်။ သို့ဖြင့် လူမျိုးစုံတို့သည် ထိုနေရာတစ်ဝိုက်တွင် ပွဲတော်ကြီးတမျှ စည်စည်ကားကား အုတ်အုတ်ကျက်ကျက် ဖြစ်နေတတ်သည်။

ထိုနေရာသည် လူဦးရေပိုလျှံနေသည့် ကာလကတ္တားမြို့ကြီးတွင် လူအစည်ကားဆုံးနေရာဖြစ်သည်။ ဝတ်ကျောင်းဘေးပတ်လည်လည်တွင် ဆိုင်တန်းများက ပြည့်နှက်လျက်။ ထိုနေရာတွင် ပစ္စည်းမျိုးစုံ ဝယ်၍ရနိုင်သည်။ သစ်သီး၊ ပန်းခိုင်၊ ပေါင်ဒါ၊ ရတနာအတု၊ ရေမွှေး၊ လှူဖွယ်ပစ္စည်းမျိုးစုံ၊ ရွှေရည်စိမ်ကြေးအိုး၊ ကစားစရာ၊ ငါးအရှင်နှင့် လှောင်အိမ်ထည့်သည့် ငှက်များကအစ ရနိုင်သည်။ ပိုးပုရွက်အုံလို တရွရွဖြစ်နေသည့် ထိုလူအုပ်၏အထက်တွင်မူ အသုဘလောင်တိုက်များမှ ပျံ့လွင့်လာသည့် မီးခိုးများသည် ကောင်းကင်တွင် အုံ့ဆိုင်းလျက်။ ထိုအထဲတွင် အမွှေးတိုင်နံ့နှင့် လူသေကို မီးရှို့သည့်အနံ့ကလည်း စူးဝါးလျက်။ အသုဘယာဉ်များသည် နွားအုပ်တွေ၊ ခွေးတွေ၊ ကစားနေသော ကလေးတွေကြားထဲမှ ဖြတ်သန်းကာ မြစ်ဆိပ်ဆီသို့ သွားနေကြသည်။ ကာလီဝတ်ကျောင်း အနီးတစ်ဝိုက်တွင် အလှုပ်ရှား အတက်ကြွဆုံးသော ဘဝသည် သေခြင်းနှင့်ယှဉ်ပြိုင်ကာ ရှင်သန်လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။

ထိုဝတ်ကျောင်းနှင့် မနီးမဝေးတွင်မူ ခပ်နိမ့်နိမ့်အဆောက်အအုံတစ်ခု ရှိသည်။ ထိုအဆောက်အအုံ ပြတင်းပေါက်များမှာ ကျောက်ပန်းတွေနှင့် စီခြယ်ထားသည်။ အင်္ဂတေပန်းကိုင်ထားသည့် အဝင်ဝတွင် တံခါးမရှိ။ ထိုအဆောက်အအုံထဲသို့ မည်သူမဆို ဝင်ခွင့်ရှိသည်။ ထိုအပေါက်ဝတွင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ဘင်္ဂါလီဘာသာဖြင့် ဆိုင်းဘုတ်တစ်ခု ချိတ်ထား၏။ “ကာလကတ္တားမြို့တော် မြူနီစပယ်အဖွဲ့၊ သေလုဆဲ ခိုကိုးရာမဲ့တို့၏ဂေဟာ” ဟု ရေးထားသည်။

သူသွားလိုသည့်နေရာသို့ ကိုဗာစကီး ရောက်ပြီ။ သူသည် လှေကားထစ်များကို ကျော်နင်းကာ အဆောက်အအုံထဲသို့ ဝင်လာခဲ့၏။ ဖော်ပြ၍ မရနိုင်သော အနံ့အသက်ကြီးသည် စူးစူးဝါးဝါး မျောလာ၏။ ထိုအနံ့ကို မည်သည့် ပိုးသတ်ဆေးနံ့ကမျှ ဖုံးအုပ်နိုင်မည်မထင်။ မှောင်ရီရီ အလင်းရောင်ထဲတွင် မျက်လုံးများ ကျင့်သားရသွားသည့်အခါ၌ မွေ့ရာပါးပါးကလေးတွေခင်းကာ တစ်ခုနှင်တစ်ခု ကပ်ညပ်နေသည့် အိပ်ရာသုံးခုကို ကျော်လာခဲ့သည်။ အိပ်ရာ တိုင်းရှေ့တွင် နံပါတ်ပြားကလေးတွေ တပ်ထား၏။ ထိုအိပ်ရာများကြားတွင် မည်းမည်းသဏ္ဌာန်များသည် တိတ်ဆိတ်စွာ လှုပ်ရှားနေကြသည်။ အိပ်ရာများပေါ်တွင်မူ အသားမရှိတော့သော ကိုယ်ခန္ဓာများသည် ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် လဲလျောင်းကာ ဝေဒနာအမျိုးမျိုးကို ခံစားနေကြရသည်။ 

ဒုတိယအခန်းတွင်မူ အမျိုးသမီးများအတွက် သီးသန့်ထားသော အိပ်ရာများ ခင်းထားသည်။ ထိုနေရာမှာ ဆိတ်ငြိမ်ချမ်းမြေ့လွန်းသဖြင့် ကိုဗာစကီး အံ့သြနေသည်။ ကြောက်ဖွယ်မရှိ။ သည်နေရာကို ရောက်သူများတွင် သောကဖြစ်ခြင်း၊ ခိုကိုးရာမဲ့ဖြစ်ခြင်း၊ လျစ်လျူပြုခံရခြင်းတို့ မရှိ။ သည်နေရာတွင် မေတ္တာတရားနှင့် ငြိမ်းချမ်းမှုကို တွေ့ရသည်။

“သန့်စင်သော နှလုံးသား​ဂေဟာ”တွင် ရောက်လာကြကုန်သော တစ်ရာ့တစ်ဆယ်သော ဒုက္ခသည်တို့သည် သတ္တိကောင်းသော သေးသေးညှက်ညှက် အမျိုးသမီးကြီးတစ်ဦးကြောင့် ထိုနေရာတွင် ငြိမ်းချမ်းခြင်းကို ရနေကြသည်။ ထိုအမျိုးသမီးကြီးမှာ အပြာရောင်အနားကွပ်ထားသည့် ချည်ဆာရီတစ်ထည်ကို ဝတ်ထား၏။ ထိုအမျိုးသမီးကြီးသည် အခန်းစွန်တစ်နေရာရှိ သေအံ့မူးမူး လူတစ်ယောက်အား ငုံ့ကြည့်နေသည်ကို ကိုဗာစကီး မြင်လိုက်ရသည်။ မေတ္တာတရားကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည့် ထိုအမျိုးသမီး သူတော်စင်အမည်ကို အိန္ဒိယတစ်ပြည်လုံးနှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှ အသိအမှတ်ပြုနေကြရလေပြီ။ ကာလကတ္တားမြို့ရှိ လမ်းမများပေါ်မှ စွန့်ပစ်ခံခဲ့ရသည့် ကလေးငယ်များနှင့် သေအံ့မူးမူး ခိုကိုးရာမဲ့သူများအား ကောက်ယူပြုစုခဲ့သည့် ထိုဗရင်ဂျီသီလရှင်ဆရာကြီးကို သတင်းစာများ၊ မဂ္ဂဇင်းများက အရေးတယူ ဖော်ပြနေကြသည်။ 

သူ့ကုသိုလ်ကောင်းမှုသည် အိန္ဒိယပြည်နယ်နိမိတ်ကို ကျော်ဖြတ်သွားကာ တိုင်းပြည်အများအပြားကပင် သူ့အား အမြင့်ဆုံးသော ဂုဏ်ထူးဘွဲ့ထူးများကို ပေးနေကြလေပြီ။ ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်ဆုရှင်ကြီး ဖြစ်လာခဲ့လေပြီ။

ကိုဗာစကီးနှင့်တွေ့စဉ်က သူ့အသက်သည် ငါးဆယ့်နှစ်နှစ်မျှသာ ရှိသေး၏။ သူ့အမည်ကား မာသာထရီဇာခေါ် သီလရှင်ဆရာကြီး အမေထရီဇာ ဖြစ်သတည်း။

သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် တောင့်တင်းသည့်တိုင် အရွယ်နှင့်စာလျှင် အိုမင်းနေသည်ဟု ထင်ရ၏။ သူ့မျက်နှာပေါ်တွင် နက်ရှိုင်းသောအရေးတို့ ထင်စပြုလေပြီ။ ကိုင်းနေသော သူ့သဏ္ဌာန်သည် နှစ်ပေါင်းပရိစ္ဆေဒ ကြာညောင်းခဲ့သော သူ့စွန်လွှတ်မှုနှင့် အိပ်ရေးပျက်ခဲ့သောညများကို သက်သေထူနေသကဲ့သို့ ရှိသည်။

* * * 

အဂ္ဂနီစ်ဗိုဂျာဟူးခေါ် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် ယူဂိုစလားဗီးယားပြည်၊ စတော့ယီအရပ်တွင် အယ်ဘေးနီးယန်းလူမျိုးမိဘများမှ ပေါက်ဖွားခဲ့သည်။ သူ့အဖေမှာ ချမ်းသာသောကုန်သည်တစ်ယောက်ဖြစ်၏။ ထရီဇာသည် ငယ်ငယ်ကတည်းကပင် အိန္ဒိယပြည်သို့သွား၍ သာသနာပြုလိုသောဆန္ဒ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ အသက်ဆယ့်ရှစ်နှစ်အရွယ်တွင် ထရီဇာဟူသော ဘွဲ့ကို ခံယူကာ လောရက်တို သီလရှင်ကျောင်းတွင် သီလရှင်ဝတ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၁ ခု၊ အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်နေ့၌ အင်္ဂလိပ်အင်ပိုင်ယာထဲတွင် လန်ဒန်မြို့မှလွဲလျှင် အကြီးဆုံးဖြစ်သည့် ကာလကတ္တားသို့သွားမည့် သင်္ဘောတစ်စင်းပေါ်သို့ တက်လိုက်လာခဲ့သည်။ ကာလကတ္တားသို့ရောက်လျှင် နာမည်ကြီး (ကွန်ဗင့်) သီလရှင်ကျောင်းတစ်ကျောင်းတွင် အထက်တန်းစား ဗြိတိသျှနှင့်ဘင်္ဂါလီလူကုံတန်များ၏သမီးများကို ပထဝီသင်ပေးသည်။ ပထဝီသင်ပေးရသော စာပြကျောင်းဆရာမအလုပ်ကို ဆယ့်ခြောက်နှစ် လုပ်ခဲ့သည်။

၁၉၄၆ ခုနှစ်၊ တစ်ရက်တွင် ဒါဂျီလင်သို့ မီးရထားဖြင့် ထွက်လာခဲ့စဉ် ရထားပေါ်တွင် အသံတစ်ခုကို သူကြားရသည်။ ထိုအသံမှာ သက်သောင့်သက်သာရှိသော ကွန်ဗင့်ကျောင်းဆရာမအလုပ်ကို စွန့်ကာ ကာလကတ္တားရှိ အဆင်းရဲဆုံးရပ်ကွက်များသို့သွားကာ အဆင်းရဲဆုံးတကာ့ အဆင်းရဲဆုံးလူများနှင့်အတူ လာရောက်နေထိုင်ရန် တိုက်တွန်းသော ဘုရားသခင်၏အသံဖြစ်သည်။ သီလရှင်ဆရာမကြီးထရီဇာသည် အဖြူရောင် ချည်ဆာရီ ဝတ်ခွင့်ရရန် ပုပ်ရဟန်းမင်းထံ ခွင့်တောင်းပြီးနောက် သီလရှင်ဂိုဏ်းတစ်ဂိုဏ်းကို ထူထောင်သည်။ ထိုဂိုဏ်း၏အလုပ်မှာ အငြင်းပယ်ခံလူထုများအား ဆင်းရဲဒုက္ခအပေါင်းမှ လွတ်မြောက်အောင် လုပ်ရန်ဖြစ်သည်။

၁၉၅၀ ခုနှစ်၌ သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် ဒါနဝေပုလ္လကျောင်းတိုက်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ နောင် ၃၅ နှစ်အကြာ၌ ထိုကျောင်းတိုက်ကြီး၏ကျောင်းတိုက်ခွဲများသည် ၁၈၅ တိုက်မျှ ရှိလာခဲ့ကာ ကမ္ဘာအနှံ့အပြားတွင် ထိုကျောင်းတိုက်မှ ဖွင့်လှစ်သော ဌာနခွဲပေါင်း ထောင်ချီ၍ ရှိလာခဲ့သည်။ ကိုဗာစကီး ရောက်လာသော သေအံ့ဆဲဆဲ ခိုကိုးရာမဲ့များ၏ဂေဟာမှာ တစ်ညနေတွင် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် စိတ်ထိခိုက်ဖွယ်အဖြစ် အပျက်တစ်ခုကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အချိန်မှာ ၁၉၅၂ ခု၊ ဇွန်လဖြစ်၏။ ထိုစဉ်က ကမ္ဘာမိုးကြီးရွာသည့် ကာလကတ္တားတွင် မိုးကြီးသည်းထန်စွာ ရွာလျက်ရှိ၏။ အဝတ်ဖြူဖြူဝတ်ထားသည့် ခပ်ကိုင်းကိုင်းသဏ္ဌာန်တစ်ခုသည် ကာလကတ္တား ဆေးကောလိပ်ဆေးရုံကြီး၏ အုတ်တံတိုင်းနံရံကို ခိုကာ မိုးရေထဲတွင် တစ်နေရာသို့ သွားလျက်ရှိ၏။ ထိုစဉ် မြေကြီးပေါ်တွင် လဲကျနေသည့် တစ်စုံတစ်ခုကို ခလုတ်တိုက်မိသည်။ ဖြူဖြူသဏ္ဌာန်သည် မြေကြီးပေါ်သို့ ငုံ့ကြည့်လိုက်၏။ မိုးရေထဲတွင် လဲကျနေသော အဘွားအိုတစ်ဦးကို သူမြင်ရသည်။ အဘွားအိုမှာ အသက်ကိုပင် ကောင်းကောင်း မရှူတော့ပြီ။ ခြေချောင်းကလေးများမှာ မြေကြွက်ကြီးတို့ ကိုက်စားထားသဖြင့် အရိုးဖွေးဖွေး ပေါ်နေပြီ။ သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် ထိုအဘွားအိုကို ပွေ့ချီကာ ဆေးရုံကြီးသို့ ပြေးလာခဲ့သည်။ အရေးပေါ်ဌာနကို တွေ့သဖြင့် အခန်းထဲသို့ ဝင်လာခဲ့ကာ အဘွားအိုကို လူနာတင်ထမ်းစင်ပေါ်သို့ ချလိုက်သည်။ အစောင့်တစ်ယောက် ရုတ်တရက်ပေါ်လာပြီး သူ့ကို မောင်းထုတ်၏။

“ဒီအဘွားကြီးကို ပြန်ခေါ်သွားပါ။ ကျွန်တော်တို့ ဘာမှလုပ်မပေးနိုင်ဘူး”

သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် အဘွားအိုကို ပွေ့လျက် အပြင်သို့ ပြေးထွက်လာခဲ့သည်။ မလှမ်းမကမ်းတွင် အခြားဆေးရုံတစ်ခု ရှိသေးသည်။ ထိုစဉ် အဘွားအိုထံမှ ချွဲဖောက်လာသံ ကြားရ၏။ သူ့လက်ထဲတွင် ပွေ့ထားသည့် ခန္ဓာကိုယ်သည် တောင့်တင်းစ ပြုလာလေပြီ။ နောက်ကျသွားသည်ကို သိလိုက်လေပြီ။

သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် အဘွားအိုကို အောက်သို့ချကာ ပွင့်နေသော မျက်လုံးများကို ပိတ်ပေးလိုက်ပြီးနောက် မိုးရေထဲတွင် ဒူးထောက်ထိုင်ကာ အလောင်းဘေးတွင် ဆုတောင်းသည်။ “ဒီမြို့ကြီးမှာ လူဖြစ်ရတာထက် ခွေးဖြစ်ရတာကမှ ကောင်းသေးတယ်” ဟု သက်ပြင်းချရင်း အနီးမှ လှည့်ထွက်လာခဲ့သည်။

နောက်တစ်နေ့တွင် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် မြူနီစီပယ်ရုံးကြီးသို့ အမောတကော ပေါက်လာကာ တစ်ခန်းဝင် တစ်ခန်းထွက်သည်။ ချည်ဆာရီအဖြူကို ဝတ်ထားသည့် ဥရောပသူ သီလရှင်တစ်ပါး တစ်ခန်းဝင် တစ်ခန်းထွက် အလုပ်များနေသည်ကိုကြည့်၍ အချို့က တအံ့တသြ ဖြစ်နေကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် မြို့တော်ဝန်၏လက်ထောက်တစ်ယောက်က သူ့ကို လက်ခံတွေ့ဆုံသည်။

“ဒီမြို့တော်ကြီးကလူတွေ လမ်းမပေါ်မှာ ဒီအတိုင်းသေနေတာဟာ ရှက်စရာကောင်းလွန်းပါတယ်။ ဒီတော့ ဆရာကြီးကို အဆောက်အအုံတစ်ခု ပေးပါ။ သေခါနီးလူတွေ ဘုရားသခင်ရှေ့တော်မှောက်မှာ ကရုဏာတော်နဲ့ သေနိုင်တာပေါ့” ဟု အမေထရီဇာက ပြောသည်။

နောက်တစ်ပတ်အကြာတွင် ကာလကတ္တားမြူနီစီပယ်အဖွဲ့က ကာလီမယ်တော်ဝတ်ကျောင်းအနီးရှိ ဇရပ်တစ်ဆောင်ကို ပေးလိုက်သည်။ ဆရာကြီးထရီဇာ ဝမ်းသာ၍ မဆုံးတော့။

“အဲဒါ ဘုရားသခင်က ပေးလိုက်တာ၊ ပေးလိုက်တဲ့နေရာကလဲ အတော်ပဲ။ ဆင်းရဲသားတွေ၊ ခိုကိုးရာမဲ့တွေ သေစရာရှိရင် ဝတ်ကျောင်းကပိုင်တဲ့ လောင်တိုက်တွေပေါ်မှာ မီးသဂြိုဟ်ခံရအောင် လာလေ့ရှိတဲ့နေရာ"

ပထမသော် လည်တွင် ကားတိုင်ကိုဆွဲထားပြီး ဆာရီအဖြူဝတ်သည့် ဗရင်ဂျီ မယ်သီလရှင်တစ်ဦး သူတို့အထွတ်အမြတ်ထားသော နေရာအနီးသို့ ရောက်လာသည့်အတွက် အံ့သြကြသည်။ ထို့နောက် အယူသီး ဟိန္ဒူဘာသာဝင်တို့က မကျေမနပ်ဖြစ်လာကြသည်။ သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာနှင့်သီလရှင်များသည် သေအံ့ဆဲဆဲ ခိုကိုးရာမဲ့များကို ခရစ်ယာန်ဘာသာထဲသို့ ဆွဲသွင်းကြသည်ဟု သတင်းဖြစ်လာသည်။ ပြဿနာတွေ ပေါ်လာသည်။ တစ်နေ့တွင် သေတော့မည့် ခိုကိုးရာမဲ့တစ်ဦးကို ဂေဟာသို့ ခေါ်လာစဉ် သူနာတင်ကားကို ခဲတွေ၊ ပုလင်းတွေဖြင့် ပစ်ခတ်ကြသည်။ သီလရှင်များကို ခြိမ်းခြောက်စော်ကားကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် မကျေမနပ် ဆန္ဒပြနေသည့် လူအုပ်ရှေ့တွင် ဒူးထောက်ထိုင်လိုက်သည်။

“ကျုပ်ကိုသတ်ကြပါ၊ ကျုပ်သေသွားရင် ကောင်းကင်ဘုံကို မြန်မြန်ရောက်တာပါပဲ” ဟု ဆိုကာ ကားစင်တင်ခံထားရသည့်ပုံ လက်နှစ်ဖက်ကို ဘေးသို့ထားသည်။

ဤတွင် လူအုပ်ကြီးသည် သူ့အပြုအမူကို လေးစားသွားကာ ပြန်သွားကြ၏။ သို့ရာတွင် ပြဿနာက မပြီးသေး။ အသင်းအဖွဲ့များက မြို့တော်ခန်းမနှင့်ရဲဌာနသို့ ကိုယ်စားလှယ်တွေလွှတ်ကာ နိုင်ငံခြားသားသီလရှင်ကို တိုင်းပြည်မှနှင်ထုတ်ရန် တင်ပြကြသည်။ ရဲမင်းကြီးက သူတို့တောင်းဆိုချက်ကို လုပ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။ သို့ရာတွင် သူကိုယ်တိုင် အခြေအနေကို စုံစမ်းကြည့်သည်။

ရဲမင်းကြီးသည် သူကိုယ်တိုင် ဂေဟာသို့လာခဲ့၏။ ဂေဟာထဲသို့ ဝင်လိုက်သည့်အခါ၌ လမ်းမမှ ကောက်လာသော သေအံ့ဆဲ လူမမာတစ်ယောက်အနီးတွင် ဒူးထောက်ထိုင်ကာ ဘုရားစာ ရွတ်နေသော သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာကို တွေ့ရသည်။ လူမမာမှာ လွန်စွာ ညစ်ပတ်လျက်ရှိကာ ခြေထောက်တွင် ပြည်တရွှဲရွှဲ အနာကြီးတွေနှင့် ဖူးဖူးရောင်နေလေပြီ။ မရွံမရှာပြုစုနေသော သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာကို မြင်သည့်အခါတွင် ရဲမင်းကြီးသည် အံ့အားသင့်နေသည်။

သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် လူမမာ၏ခြေထောက်မှ အနာများကို ဆေးကြောကာ ဆေးထည့်ပေးနေသည်။ နှစ်သိမ့်စကားတို့ကို ပြောနေသည်။ သူ့မျက်နှာက ပကတိ တည်ငြိမ်အေးချမ်းလျက်။ ရဲမင်းကြီးသည် ဆရာကြီး ထရီဇာ ပြုမူနေပုံကို မြင်သည့်အခါတွင် များစွာစိတ်ထိခိုက်သွား၏။

“ဆရာကြီးရဲ့ ဂေဟာကို လိုက်ကြည့်ဦးမလား” ဟု သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာက မေးသည်။

“တော်ပါပြီ ဆရာကြီး၊ မလိုတော့ပါဘူး”

ဂေဟာပြင်သို့ ထွက်လာသည့်အခါတွင် အယူသီးဟိန္ဒူဘာသာဝင် လူငယ်များသည် ဝင်းဝတွင် ရပ်နေကြ၏။

“ကောင်းပြီ၊ မင်းတို့တောင်းဆိုတဲ့အတိုင်း ဒီနိုင်ငံခြားသူ သီလရှင်ကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးမယ်၊ ဒါပေမယ့် မင်းတို့အမေတွေနဲ့ မင်းတို့အစ်မတွေ၊ ညီမတွေကို ဒီကိုခေါ်လာပြီး သူလုပ်တဲ့ အလုပ်မျိုးတွေကို လုပ်ပေးဖို့ ပြောပေးပါ။ အဲဒီလို ပြောပေးနိုင်ရင် ငါ သူ့ကို နှင်ထုတ်မယ်”

သို့တိုင် တိုက်ပွဲမအောင်သေး။ နောက်တစ်နေ့တွင် ဆူပူသူများသည် ဂေဟာကို ခဲများ၊ အုတ်ခဲများဖြင့် ပစ်ကြသည်။ တစ်မနက်တွင်မူ ကာလီ မယ်တော်၏ဝတ်ကျောင်းရှေ့တွင် စုဝေးနေသော လူအုပ်တစ်အုပ်ကို ဆရာကြီး ထရီဇာ မြင်လိုက်ရ၏။ သူတို့အနီးသို့ လာသည့်အခါ လူအုပ်ကြားထဲတွင် မျက်ဖြူလန်၍လဲနေသော လူတစ်ယောက်ကို တွေ့ရသည်။ သူ့မျက်နှာမှာ သွေးလုံးဝမရှိတော့ဘဲ ဖြူလျက်ရှိလေပြီ။ သူ့ရင်တွင် ကြိုးသုံးကြိုး တပ်ထားသည်ကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် ထိုလူမှာ ကာလီမယ်တော်၏ဝတ်ကျောင်းမှ ဗြဟ္မဏတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ မည်သူမျှ သူ့ကို မထိရဲကြ။ ကာလဝမ်းရောဂါဖြစ်နေကြောင်း သူတို့အားလုံး သိနေကြသည်။

သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် အနီးတွင် ဒူးထောက်ထိုင်ချလိုက်ကာ ထိုလူကို ပွေ့၍ သူ့ဂေဟာဆီသို့ ခေါ်ဆောင်သွားသည်။ နေ့ရော ညပါ ပြုစုသဖြင့် ထိုလူမှာ သက်သာသွား၏။

“ကျုပ်ဟာ အနှစ်သုံးဆယ်လုံးလုံး ကျောက်နဲ့ထုထားတဲ့ ကာလီမယ်တော်ကို ကိုးကွယ်ခဲ့တယ်၊ ခု အသွေးအသားနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ကာလီမယ်တော်ကို ကျုပ်တွေ့ပြီ၊ သူကမှ တကယ့် ကာလီမယ်တော်အစစ်” ဟု ထိုလူက နောင်တွင် ပြောသည်။

ထို့နောက်တွင်မူ အဝတ်ဖြူဝတ်ထားသည့် သီလရှင်တို့ကို ခဲဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း မပြုကြတော့။ ထိုသတင်းသည် ကာလကတ္တားတစ်မြို့လုံးသို့ ပျံ့သွား၏။ သေအံ့ဆဲဆဲ လူမမာများကို တင်လာသည့် သူနာတင်ကားများ၊ ရဲကားများသည် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာ၏ဂေဟာသို့ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ရောက်လာကြသည်။ “သန့်စင်သော နှလုံးသားဟာ သည်ကာလကတ္တားမြို့ကြီးရဲ့ ရတနာအစစ်” ဟု သီလရှင်ကြီး ထရီဇာ ကြွေးကြော်သည်။ ထိုရတနာကို တစ်မြို့လုံးက ဝိုင်း၍ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ကြသည်။ 

မြို့တော်ဝန်၊ သတင်းစာဆရာများနှင့် မြို့မျက်နှာဖုံးများသည် သူ့ဂေဟာကို အပြေးအလွှား လာကြည့်ကြသည်။ အထက်တန်းစား အမျိုးသမီးများသည် ထိုဂေဟာသို့ ရောက်လာကာ သေအံ့ဆဲဆဲ ခိုကိုးရာမဲ့များကို သီလရှင်များနှင့်အတူ ပြုစုကြသည်။ ထိုအထဲမှ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်သည် သီလရှင်ဆရာကြီးထရီဇာ၏ မိတ်ဆွေကြီးတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်။

အမ်ရီတာရွိုင်းသည် အသက် ၃၅ နှစ်သာ ရှိသေးသည်။ လှသည်၊ ချမ်းသာသည်၊ တန်ခိုးသြဇာကြီးသည်။ သူ့ဦးကြီး ဒေါက်တာ ဘီစီရွိုင်းသည် စိတ်ရင်းကောင်းသူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဘင်္ဂလားပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်သည်။ နေရာတကာတွင် ခက်ခဲသော မြို့ကြီး၌ သူတို့ကို တတ်နိုင်သမျှ အကူအညီပေးသည်။ ကာလကတ္တားသည် ရာသီဥတုဆိုးသည်။ လေထုညစ်ညမ်းသည်။ လူဦးရေထူထပ်သည်။ ဗျူရိုကရေစီအုပ်စိုးမှု အားကြီးသည်။ ကိုဗာစကီးကဲ့သို့ပင် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် အကောက်ခွန်ရုံးကြီးတွင် ရောက်နေသည့် ဆေးသေတ္တာများ၊ နို့မှုန့်သေတ္တာများကို ရက်ပေါင်းများစွာ စောင့်ဆိုင်း၍ ရွေးယူရသည့်အခါတွေ ရှိသည်။ 

သေခါနီး ခိုကိုးရာမဲ့များကို ကောက်ယူပြုစုခြင်းမှာ သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာအဖို့ ပထမခြေလှမ်းသာရှိသေး၏။ အသက်ရှင်နေသူများကိုလည်း ဂရုစိုက်ဖို့လိုသေးသည် မဟုတ်လော။ အသက်ရှင်လျက်ရှိသူများထဲတွင် ဥပေက္ခာပြု အခံရဆုံးမှာ ကလေးငယ်များ ဖြစ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် စွန့်ပစ်ထားသောကလေးငယ်များကို အမှိုက်ပုံများထဲတွင်လည်းကောင်း၊ ရေမြောင်းထဲတွင်လည်းကောင်း၊ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းအဝတွင်လည်းကောင်း တွေ့ရတတ်သည်မဟုတ်လော။

တစ်နေ့တွင် ဘုရားသခင်၏စေခိုင်းချက်ကြောင့် ဆရာကြီးထရီဇာသည် ဘုရားဝတ်ပြုပြီး အနီးရှိ လူမနေသည့်အိမ်ကြီးတစ်အိမ်အဝသို့ အမှတ်မဲ့ ရောက်သွား၏။ ဝင်းဝပလက်ဖောင်းပေါ်တွင် သတင်းစာစက္ကူဖြင့် ပတ်ထားသည့် နေ့မစေ့ဘဲ မွေးလာသည့် ကလေးငယ်ကလေးတစ်ဦးကို တွေ့ရသည်။ ထိုကလေးငယ်သည် ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်လိုက်သော “ရှီရှူဘဝမ်” ခေါ် ကလေးဂေဟာသို့ ပထမဆုံးရောက်လာသူ ဖြစ်သည်။ 

ကလေးငယ်မှာ သုံးပေါင်ပင် မပြည့်ချင်။ ဆရာကြီး ထရီဇာက နို့ဘူးဖြင့် တိုက်သည့်အခါတွင် နို့သီခေါင်းကို စုပ်ရန်ပင် အားမရှိတော့။ ထို့ကြောင့် နှာခေါင်းမှ ပိုက်ဖြင့် နို့သွင်းရသည်။ သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာသည် ထိုကလေးငယ်ကို အသက်ရှင်အောင် ကြိုးစား၍ မွေးသည်။ များမကြာမီ သူ့ကလေးဂေဟာတွင် ကလေးငယ် ဒါဇင်ပေါင်းများစွာကို ခုတင်ကလေးတွေ၊ ပုခက်ကလေးတွေနှင့် ထားနိုင်သောအခြေသို့ ရောက်လာလေပြီ။ သူ့ဂေဟာသို့ တစ်နေ့လျှင် ကလေးငါးဦး၊ ခြောက်ဦးခန့် ရောက်လာတတ်သည်။ သူ့လက်ထောက် သီလရှင်များမှာ ခေါင်းကိုက်နေလေပြီ။ ထိုမျှများသော ကလေးငယ်များကို မည်သို့ ပြုစုကျွေးမွေးမည်နည်း။ သေခါနီး ခိုကိုးရာမဲ့များနှင့်ပေါင်းလျှင် တစ်နေ့တစ်နေ့ ရာပေါင်းများစွာသော ပါးစပ်များကို ကျွေးမွေးရတော့မည်။

သူ့အဖြေက လွယ်သည်။ “ဘုရားသခင်က စောင့်ရှောက်ပါလိမ့်မယ်” ဟု သူဖြေသည်။ မှန်သည်၊ ဘုရားသခင်က စောင့်ရှောက်သည်။ လူချမ်းသာများက ဒရိုင်ဘာများကိုလွှတ်၍ ဆန်၊ သစ်သီး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ ငါး စသည်တို့ကို လှူသည်။

တစ်ညနေတွင် သူရောက်စက သူ့ကို အိမ်ခန်းတစ်ခန်း လှူဖူးသော လူတစ်ယောက်နှင့် ဆရာကြီး ထရီဇာ တွေ့သည်။

“သိပ်ဟန်ကျတာပဲ ဒကာကြီးရေ၊ ကျုပ်တို့ကလေးဂေဟာက ကလေး တစ်ရာအတွက် အစိုးရက တစ်လကို သုံးဆယ့်သုံးကျပ် ထောက်ပံ့တယ်” ဟု ဆရာကြီး ထရီဇာက အားတက်သရော ပြောသည်။ 

သူက ဆရာကြီး ထရီဇာကို သနားသလိုကြည့်ရင်း ....

“ဘာ ... အစိုးရက ထောက်ပံ့တယ် ဟုတ်လား၊ ဆရာကြီး ကျွန်တော်တို့အစိုးရ ဗျူရိုကရေစီယန္တရား ဘယ်လောက်ရှုပ်ထွေးမှန်းမှ မသိဘဲကိုး”

သူပြောသည့်အတိုင်းပင် ထောက်ပံ့ငွေ သုံးဆယ့်သုံးကျပ်ရမည်ဆိုသည့်တိုင် ခြောက်လကြာသည်အထိ တစ်ပြားတစ်ချပ်မျှ မရသေး။ ခြောက်လကြာသည့်အခါတွင်မူ အစိုးရရုံးကြီးတစ်ရုံးထဲတွင် ဒိုဘီဝတ်ထားသည့် အရာရှိများသည် အစည်းအဝေး ထိုင်ကြကာ ဆရာကြီးထရီဇာ၏ ကလေးဂေဟာမှ စာရင်းစာအုပ်များကို စစ်ဆေးကြ၏။ မေးခွန်းများကို မေးကြ၏။ မလိုအပ်သည့် အသေးစိတ်များကို စစ်ဆေးကြ၏။ ဝေဖန်ကြ၏။

ဆရာကြီး ထရီဇာသည် သည်းမခံနိုင်တော့။ သူတို့ရှေ့တွင် မတ်တတ်ရပ်လိုက်သည်။

“လူကြီးမင်းများကို ဆရာကြီး တစ်ခုပြောချင်တယ်၊ လူကြီးမင်းတို့ ထောက်ပံ့တဲ့ငွေလေး သုံးဆယ့်သုံးကျပ်နဲ့ လူကြီးမင်းတို့ ပို့ပေးတဲ့ ကလေးငယ်တွေကိုပဲ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရမယ်လို့ မတောင်းဆိုပါနဲ့၊ ဆရာကြီးမှာ တခြားက ကောက်ရတဲ့ကလေးတွေ အများကြီးကို ဆယ့်ခုနစ်ကျပ်နဲ့ ကျွေးနေရတာပါ၊ ဒီတော့ လူကြီးမင်းတို့ပို့တဲ့ ကလေးကိုတော့ သုံးဆယ့်သုံးကျပ် သုံးရမယ်၊ ကျန်တဲ့ကလေးတွေအတွက်တော့ ဆယ့်ခုနစ်ကျပ်ပဲ သုံးရမယ် ဆိုတာမျိုးကို ဆရာကြီး မလုပ်နိုင်ပါဘူး၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ လူကြီးမင်းတို့ မထောက်ပံ့ပေမယ့်လဲ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ်ရှာပြီး ကျွေးပါမယ်”

ဆရာကြီးထရီဇာသည် ရုံးခန်းမှ ထွက်လာခဲ့သည်။

ကာလကတ္တားသည် ကလေးမွေးနှုန်း အလွန်မြင့်သည့်မြို့ကြီးဖြစ်ရာ ကိုယ်ဝန်ကို ဖျက်ချတတ်ကြသဖြင့် ထိုကိစ္စကိုလည်း ကိုင်တွယ်ရဦးမည်။ ထို့ကြောင့် ဆရာကြီး ထရီဇာသည် သီလရှင်များ၏အကူအညီဖြင့် မြို့ထဲတွင် ပိုစတာတွေ ကပ်သည်။ မည်သည့်ကလေးကိုမဆို မိမိထံပို့ပေးလျှင် ကျွေးမွေးပြုစုမည်ဟု ပိုစတာတွင် ဖော်ပြသည်။ ညမှောင်လျှင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိန်းကလေးများသည် ဆရာကြီး၏ဂေဟာသို့ ပေါက်လာကာ သူတို့ကလေးများကို မွေးပေးရန် တိတ်တိတ်စာရင်းသွင်းကြသည်။

ကရုဏာနတ်သမီးသည် ဒုက္ခရောက်သူတို့ထံ အတောင်ပံခတ်၍ အမြဲ ပျံလာတတ်သည်။ သေခါနီး ခိုကိုးရာမဲ့တို့၏ဂေဟာကို ဖွင့်ပြီးပြီ။ စွန့်ပစ်ခံရသည့် ကလေးငယ်များဂေဟာကိုလည်း ဖွင့်ပြီးပြီ။ ကိုယ်ရေရောဂါသည်တို့၏ကိစ္စ ကျန်သေးသည်။ ကာလကတ္တား စက်မှုရပ်ကွက်ရှိ ကွက်သစ်တစ်ခုဖြစ်သော တီတာဂါးရပ်ကွက်တွင် ဆရာကြီး ထရီဇာသည် မီးရထားကုမ္ပဏီတစ်ခုထံမှ မြေကွက်တစ်ကွက် ငှားပြီး သွပ်မိုး၊ အုတ်ကာ ရုံတစ်ရုံ ဆောက်သည်။ အခြေအနေဆိုးနေသည့် ကိုယ်ရေရောဂါသည်များကို လက်ခံကာ သူတို့ကို နေ့တိုင်း ဆေးကုပေးသည်။ အားပေးစကားပြောသည်။ ခဏကြာလျှင် မေတ္တာအိုအေစစ်သို့ လာ၍ ကုသခံသည့် ရောဂါသည်တွေ ရာချီရှိလာခဲ့သည်။

တီတာဂါးသည် အစမျှသာ ဖြစ်သည်။ ထို့နောက်တွင် ဆရာကြီး ထရီဇာသည် သီလရှင်များကို မြို့ထဲသို့ လွှတ်ကာ ကိုယ်ရေရောဂါသည်ဆေးပေးခန်း ၇ ခုကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ တစ်ယောက်က ဆရာကြီးထရီဇာ ပထမဆုံး ကိုယ်ရေရောဂါသည်ကို ပြုစုခဲ့ရာ ရပ်ကွက်တစ်ခုတွင် သူ့ကြိုးပမ်းချက်ဖြင့် ဆေးပေးခန်းတစ်ခု ထောင်သည်။ ထိုဆေးပေးခန်းသို့ ရောဂါသည်တွေ အုပ်လိုက် နေ့စဉ် လာကြသည်။ မြို့တော်ခန်းမတွင် အမှုထမ်းသည့် အရာရှိတစ်ဦးက သူတို့အိမ်အနီးတွင် ထိုသို့သော အနိဋ္ဌာရုံစခန်းများ လာရောက်ဖွင့်သည့်အတွက် ကန့်ကွက်ကာ သက်ဆိုင်ရာသို့ တိုင်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်သည်။ နောက်ဆုံးတွင် ဆရာကြီးထရီဇာ အလျှော့ပေးလိုက်ရသည်။ သို့ရာတွင် အရှုံးထဲမှ အကောင်းကို သူရှာသည်။

“ဒီလိုဆိုရင်လဲ တစ်နေရာတည်းမှာ မဖွင့်ဘဲ လှည့်လည်ဆေးပေးခန်းကလေးတွေ ဖွင့်ရမှာပေါ့” ဟု ပြော၏။

ဒါနဝေပုလ္လကျောင်းတိုက် တံဆိပ်တပ်ထားသည့် မော်တော်ယာဉ်အဖြူကလေးများသည် ကာလကတ္တားမြို့ကြီးထဲတွင် နေရာအနှံ့သွားကာ အလိုအပ်ဆုံးသူများအား ကူညီနေသည်ကို မြင်နိုင်သည်။

* * * 

ကိုဗာစကီးသည် သူနေသည့် သုခမြို့တော်ရှိ ကိုယ်ရေရောဂါသည်များအတွက် ထိုသို့သော မော်တော်ယာဉ်တစ်စီးလောက် လိုချင်သည်။ သူဖွင့်မည့် ဆေးပေးခန်းကလေးတွင် အကူအညီပေးမည့် သီလရှင် နှစ်ယောက် သုံးယောက်လည်း လိုချင်သည်။ ထို့ကြောင့် သီလရှင်ဆရာကြီး ထရီဇာထံ လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကိုဗာစကီးသည် ပိုးလိုးပက်လက် ဖြစ်နေသည့် လူမမာများကြားမှ ဖြတ်ကာ ဒူးထောက်ထိုင်နေသည့် သဏ္ဌာန်ဆီသို့ လာခဲ့၏။ ဆရာကြီး ထရီဇာသည် အရိုးပေါ် အရေတင်လျက်ရှိသည့် လူငယ်တစ်ဦးအား သန့်စင်ဆေးကြောပေးနေသည်။ သူ့တွင် အသားတို့ မရှိတော့။ အရေသည် ကားကြက်ထားသကဲ့သို့ အရိုးပေါ်တွင် တင်းနေပြီ။ ဆရာကြီး ထရီဇာသည် ထိုလူရွယ်ကို ဘင်္ဂါလီဘာသာဖြင့် ခပ်တိုးတိုး ပြောနေသည်။

“အဲဒီလူရဲ့ မျက်နှာကို ကျွန်တော် ဘယ်တော့မှ မေ့တော့မှာ မဟုတ်ဘူးဗျာ၊ စောစောက ဝေဒနာကြောင့် ရှုံ့မဲ့နေတဲ့မျက်နှာဟာ အံ့ဩတဲ့အသွင်ကို ပြောင်းသွားတယ်၊ ပြီးတော့ သူ့ကို ဒီလို ချစ်ချစ်ခင်ခင် ပြုစုပေးနေတဲ့အတွက် ငြိမ်းချမ်းကြည်လင်သွားတယ်” ဟု ကိုဗာစကီးက ပြောသည်။

အနီးတွင် လူတစ်ယောက် ရောက်လာမှန်း သိလိုက်သဖြင့် အမေ ထရီဇာသည် ထိုင်ရာမှ ထ၏။ ကိုဗာစကီး၏ရင်ဘတ်ပေါ်တွင် ဆွဲထားသည့် ကားတိုင် မြင်လိုက်သဖြင့် ဗရင်ဂျီခင်ကြီးမှန်း သိသွားကာ “ဆရာကြီးလား၊ ကျုပ် ဘာများ အကူအညီပေးနိုင်ပါသလဲ” ဟု ကျိုးနွံစွာ မေးသည်။

ကိုဗာစကီးသည် ရွံ့ နေသည်။ မိမိသည် လူမမာတစ်ဦးအား နှစ်သိမ့်ပေးနေသူတစ်ဦးကို သွားရောက်နှောင့်ယှက်မိနေပါပကော။ လူမမာ၏မျက်နှာက ဆရာကြီး ထရီဇာကို တောင်းပန်တိုးလျှိုးသည့်အကြည့်ဖြင့် ကြည့်နေသည်။ ကိုဗာစကီးက သူ့ကိုယ်သူ မိတ်ဆက်သည်။

“ ဪ.. ဟုတ်လား၊ ဆရာကြီးရဲ့ အကြောင်းကို ကြားဖူးပါတယ်” ဟု အမေ ထရီဇာက ဝမ်းသာအားရ ပြောသည်။

“ဆရာကြီးဆီကို ကျွန်တော် အကူအညီတစ်ခု တောင်းချင်လို့ပါ”

“ဆရာကြီးကို အကူအညီမတောင်းနဲ့လေ၊ ဘုရားသခင်ဆီကို တောင်းမှပေါ့၊ ဆရာကြီးက ဘာတတ်နိုင်မှာလဲ”

ကိုဗာစကီးက သူ့ရပ်ကွက်တွင် ကိုယ်ရေရောဂါသည်တို့အတွက် ဆေးပေးခန်းကလေးတစ်ခု ဖွင့်ချင်ကြောင်း ပြောသည်။

“သိပ်ကောင်းတာပေါ့ ဆရာကြီးရယ်၊ သိပ်ကောင်းတာပေါ့။ ဆရာကြီးဟာ ဘုရားအလိုတော်အတိုင်း လုပ်နေတာပဲ၊ ကောင်းပြီလေ၊ ဆရာကြီး သီလရှင်သုံးဦး ပို့ပေးမယ်၊ သူတို့က ကိုယ်ရေရောဂါသည်တွေကို ကိုင်တွယ်နေကျ သူတွေပါ"

ထိုစဉ် သီလရှင်ပျိုတစ်ပါး ရောက်လာကာ တစ်စုံတစ်ရာကို တိုးတိုး ပြောသည်။ ကိစ္စရှိ၍ ဆရာကြီး ထရီဇာကို လာခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။

“ကဲ... သွားဦးမယ် ဆရာကြီး၊ ဆရာကြီးတို့နဲ့ လာပြီး တစ်မနက်လောက် ဘုရားဝတ်ပြုလှည့်ပါဦးလား' ဟု ဆရာကြီး ထရီဇာက ပြောသည်။

ကိုဗာစကီးသည် ဝမ်းသာနေသည်။

"ကာလကတ္တားမြို့ကြီးရေ၊ ကောင်းချီးသာဓု ခေါ်ပေတော့၊ မင်းဟာ ဘယ်လောက် ဆင်းရဲစုတ်ပြတ်ပေမယ့် သူတော်စင်တွေကိုတော့ မွေးပေးနိုင်တဲ့ မြို့ကြီးပါ”

သူ တိုးတိုးရွတ်သည်။

* * * 

အခြေအနေသည် တဖြည်းဖြည်း ဆိုးလာခဲ့၏။ အဆင့်ဆင့် ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် လမ်းမများပေါ်တွင် ယာဉ်အသွားအလာ ကျပ်တည်းပိတ်ဆို့လာခဲ့သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ရှေ့ကို ခြေတစ်လှမ်းစာကလေး ရောက်ဖို့ပင်လျှင် မနည်းသွားယူရ၏။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်သွား၍ ရပ်ထားရသော ဓာတ်ရထားများ၊ ရေဆူသဖြင့် စက်ခေါင်းမှ ရေနွေးငွေ့ တွေ တထောင်းထောင်းဖြင့် စက်ပျက်နေသော မော်တော်ကားများ၊ ဝင်ရိုးကျိုးလျက် သို့မဟုတ် တုံးလုံးကြီးလဲလျက်ရှိသော နှစ်ထပ်ဘတ်စ်ကားကြီးများကြောင့် လမ်းမတစ်ခုလုံးတွင် ပိတ်ဆို့နေတတ်သည်။ အဝါရောင်ဆေး မညီမညာ သုတ်ထားသည့် တက္ကစီကားများသည် ဟွန်းသံ တတီတီဖြင့် ရှေ့သို့ အတင်းတက်နေကြသည်။ 

ဝန်အပြည့် တင်ထားသည့် ကျွဲလှည်းများနှင့် ခေါင်းပေါ်တွင် ပစ္စည်းတွေကို ထမ်းပိုးလာကြသည့် ကူလီများသည် ကြီးမားကျယ်ပြန့်လှသော ထိုဒီရေကြီးထဲတွင် ကူးခတ်နေကြသည်။ ရေပိုက်များနှင့် မိလ္လာပိုက်များ ပေါက်သဖြင့် လမ်းမကြီးများပေါ်တွင် ဗွက်တွေ အိုင်တွေ ထွန်းနေရာ ကတ္တရာစေးမှာ ကွက်ကွက်ကလေးသာ ကျန်တော့သည်။

လန်ချားများနှင့် လမ်းသွားလမ်းလာများသည် ထိုကတ္တရာခင်း မာမာလေးကို လုသွားနေကြသည်။ အရာအားလုံးသည် တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပို၍ အက်အက်လာပြီး ပို၍ပြိုပြိုလာသည်ဟု ထင်ရသည်။ 

“လန်ချားစီးတဲ့သူတစ်မျိုး ရှိသေးတယ်၊ လန်ချားခေါ်စီးပြီး ဆင်းလဲ ဆင်းရော ဗိုက်ကို ဓားနဲ့ထောက်ပြီး ဆွဲလို့ရတဲ့ လန်ချားခကလေးကို လုယူသွားတဲ့ လူမျိုးတွေ၊ အရက်သမားကို တင်လာမိရင်လဲ အဆင်းမှာ လက်သီးနဲ့ ထိုးသွားတယ်။ ပြည့်တန်ဆာတို့ ဘာတို့ကျတော့ လန်ချားပေါ်ကဆင်းပြီး လစ်ပြေးတယ်၊ ပိုက်ဆံပေးမသွားဘူး။ ပိုက်ဆံဝါလားတွေကျတော့လဲ တစ်ပြား နှစ်ပြားနဲ့ ကပ်ပြီး ဆစ်ချင်ဆစ်နေတာ” ဟု ဟာစရီပါးက ပြောသည်။

တစ်နေ့၌ ဟာစရီပါးသည် ငွေသွားပို့ရင်း မန်နီအော်ဒါငွေပို့သည့်ပုံစံ အောက်ပိုင်း ကွက်လပ်ကလေးထဲတွင် အဖေဖို့ စာတစ်ကြောင်း နှစ်ကြောင်းလောက် ရေးချင်ကြောင်း လျှောက်လွှာစာရေးကို ပြောသည်။ ကျွန်တော်တို့အားလုံး ကျန်းမာကြပါသည်။ ယခု ကျွန်တော် လန်ချား ဆွဲနေပါသည်ဟု ထိုစာတိုကလေးထဲတွင် ရေးထား၏။ ဟာစရီပါးသည် သူ့ကို မှီခိုနေသည့် မိဘများထံ ဤသို့ အလုပ်ရှိကြောင်း ပြောလိုက်ရသည့်အတွက် ဝမ်းသာသည်။ ဂုဏ်ယူသည်။ 

ဟာစရီပါးသည် သူ့ ဇနီး၊ သားသမီးသုံးဦးတို့နှင့်အတူ စတည်းချနေရာ လမ်းဘေးပလက်ဖောင်းသို့ ပြန်လာခဲ့သည်။ သူ့တွင် သတင်းကောင်းတစ်ခု ပြောစရာရှိသည် မဟုတ်လော။

“မိန်းမရေ၊ ကျူးကျော်ရပ်ကွက်တစ်ခုထဲမှာ အိမ်ခန်းကလေးတစ်ခု ရခဲ့ပြီကွ” ဟု သူ့မိန်းမကို လှမ်းပြောသည်။ 

သူ့မိန်းမ အာလောကသည် အိမ်နီးချင်းတစ်ယောက်၏ဒန်အိုးကို ဆေးပေးနေ၏။ကျူးကျော်ရပ်ကွက်ဆိုပါကလား။ သူတို့တောမှာဆိုလျှင် ကန်ထဲတွင် နေ့တိုင်း ရေချိုး၍ ရသည်။ တဲထဲတွင် သန့်သန့်ရှင်းရှင်း ကျယ်ကျယ်လွင့်လွင့် နေနိုင်သည်။ လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် အစာကို စားနိုင်သည်။ ယခု ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်ထဲက တဲကုပ်ကလေးတွင် နေရတော့မည်။ ရေမရှိ၊ ရေမြောင်းမရှိ၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် အိမ်သာပင်မရှိ။ ထို့ကြောင့် ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်ထဲက တဲကုပ်ကလေးတစ်လုံးကို ရမည်ဆိုသည့်အခါတွင် ထူးထူးခြားခြား ဝမ်းသာခြင်းမဖြစ်မိ။

သို့ရာတွင် ပလက်ဖောင်းပေါ်တွင် နေရသည်ထက်တော့ ကောင်းသည်။ ယခု ပလက်ဖောင်းပေါ်တွင်ဆိုလျှင် သေတ္တာ လေးလုံးပေါ်တွင် သွပ်ပြားကလေးခင်းကာ စောင်ကလေးတွေကို မိုးထားရသည်။ ဆောင်းတွင်းဆိုလျှင် ဘယ်လိုနေရမည်မသိသေး။ မိုးတွင်းဆိုလျှင်လည်းဒုက္ခ။ 

ဟာစရီပါး ရှာတွေ့ခဲ့သည့် စတုရန်းပေသုံးဆယ်ရှိ အခန်းကျဉ်းကလေးရှိရာ ကျူးကျော်တဲသိုက်မှာ မြို့လယ်ခေါင်ချောင် ရင်ဂီလမ်းမအစွန်တွင် ရှိသည်။ ယခင်က ထိုနေရာတွင် တိုက်ပျက်ကြီးတစ်လုံးရှိ၏။ တောမှလာသည့် ဒုက္ခသည်များသည် ကာလကတ္တားသို့ ရောက်လာကြကာ နေစရာမရှိသဖြင့် မိုင်ဒန်ပန်းခြံလမ်းနှင့် ချောင်ရင်ဂီလမ်းမကြီးကြားက တိုက်ပျက် အုတ်ခုံဟောင်းကြီးပေါ်တွင် လာ၍ စတည်းချကြသည်။ မူလက သုံးလေးဦးမျှသာ ဖြစ်၏။ နေပူသည့်အခါတွင် တိုင်ကလေးတွေ ထူကာ အဝတ်စကလေးများကို မိုးကြသည်။ ထို့နောက်တွင် နောက်လူများ တဖွဲဖွဲ ရောက်လာကြကာ မြို့တော်ကြီး၏လူစည်ကားရာ မြို့လယ်ခေါင်တွင် ကျူးကျော်တဲသိုက်ကြီးတစ်ခု နေ့ချင်းညချင်း ပေါ်လာခဲ့သည်။ 

မည်သူကမျှ သူတို့ကို ကန့်ကွက်ခြင်းမပြုကြ။ မြူနီစီပယ်အာဏာပိုင်များကသော်လည်းကောင်း၊ ပုလိပ်ကသော်လည်းကောင်း၊ ပိုင်ရှင်ကသော်လည်းကောင်း မည်သို့မျှ အရေးယူခြင်းမရှိ။ မြို့တော်ကြီးတစ်ခုလုံးတွင် ထိုသို့သော ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်တွေ ပွစာတက်ကာ လုံချည်ပေါက်ဖာသည့် ဖာရာများလို ပြည့်နှက်လျက်။ 

ထိုကျူးကျော်တဲသိုက်များတွင် အခြေမဲ့ အနေမဲ့ လူထောင်ပေါင်းများစွာတို့ တိုးဝှေ့နေနေကြသည်မှာ ဘာမျှမဆန်း။ တချို့ရပ်ကွက်များတွင် ဆိုလျှင် ရေဘုံပိုင်တို့၊ ရေတွင်းတို့ပင် မရှိ။ ထိုသို့သော ဆင်းရဲသားရပ်ကွက် ကျွန်းငယ်ကလေးများသည် ကာလကတ္တားမြို့ကြီးထဲတွင် မျိုးဆက်တစ်ဆက်လောက် ကြာခဲ့ပြီ။ သို့ရာတွင် ထိုဆင်းရဲသား ကျူးကျော်တဲသိုက်ကလေးထဲသို့ ရောက်လာသူများကို စိတ်မဝင်စားသူမရှိ မဟုတ်ပါ။ စိတ်ဝင်စားသူများလည်း ရှိပါသည်။ သူတို့ကျူးကျော်ရပ်ကွက် တည်ထားရာ အုတ်ခုံပေါ်သို့ လူသစ်တစ်ယောက် ရောက်လာသည်နှင့် ထိုအနီးအနားတစ်ဝိုက်ရှိ လူမိုက်ဂိုဏ်းများသည် အချို့သောအာဏာပိုင်တို့၏ ပူးပေါင်းမှုဖြင့် ငွေညှစ်ကြပါသည်။ ထိုလူမိုက်ဂိုဏ်းမှာ ယခုကမ္ဘာတွင် နာမည်ကျော်နေသည့် အီတလီ အမေရိကန် လူမိုက်ဂိုဏ်းထက်ပင် စောစွာ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် ပြည်တွင်းဖြစ် လူမိုက်ဂိုဏ်းဖြစ်ပါသည်။

ကျူးကျော်ရပ်ကွက်ကလေးထဲသို့ ပြောင်းတော့မည်ဆိုသည်နှင့် ဟာစရီပါးထံသို့ အရပ်ပုပု ဂင်တိုတိုနှင့် ဘာမှန်းမသိသည့် လူတစ်ယောက် သူ့ဆီသို့ ပေါက်လာသည်။ သူ့ကိုယ်သူ ထိုမြေကိုပိုင်သည့် သူဌေး၏ကိုယ်စားလှယ်ဟု ပြောသည်။ တစ်နည်းပြောရလျှင် ရပ်ကွက်လူမိုက်ဖြစ်သည်။ ဒုက္ခသည်များ အခြေချသည့် ကျူးကျော်ရပ်ကွက်တိုင်းမှာလိုလိုပင် လူမိုက်ဂိုဏ်း ကိုယ်စားလှယ်များသည် သူတို့ထံသို့ ရောက်လာကြသည်။ သူတို့လက်ထဲတွင် ကျူးကျော်တဲများကို ဖျက်သိမ်းမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည့် တရားဝင် နို့တစ်စာအစစ်အမှန်များကို ကိုင်လာကြသည်။ ဤတွင် ကျူးကျော်တဲပိုင်ရှင်တို့အဖို့ ပြဿနာရွေးစရာ လမ်းနှစ်လမ်း ပေါ်လာသည်။ သက်ဆိုင်ရာတို့ကို လစဉ် ငှားခပေးမည်လော။ သို့မဟုတ် မြေကွက်ကလေးကို အပိုင်ဝယ်မည်လော။ 

ဟာစရီပါးသည် စတုရန်းပေ သုံးဆယ်မျှသာရှိသည့် မြေကွက်ကလေးအတွက် သော့ဖိုးအဖြစ် ငွေငါးဆယ်ပေးလိုက်ရပြီး ငှားခအဖြစ် ကြိုတင်၍ တစ်လနှစ်ဆယ် ပေးရသည်။ သွေးစုပ်သမားများသည် သူတို့ထံမှ ငှားခနှင့် လူနေခွန်ကောက်ရုံမျှသာမကသေး၊ ထိုကျူးကျော်ရပ်ကွက်က ကိစ္စမှန်သမျှကိုလည်း သူတို့က လက်ဝါးကြီးအုပ်၍ ချုပ်ကိုင်ထားကြသည်။ လူမိုက်ဂိုဏ်းသည် ထိုရပ်ကွက်ကလေးတွင် တစ်ဦးတည်းသော အာဏာပိုင်ဖြစ်ရာ ထိုရပ်ကွက်တွင် လူကြီးလုပ်လျှင်လည်း သူတို့ပင်လျှင် လူကြီးဖြစ်ကြသည်။ ဟုတ်သလောက်တော့လည်း ဟုတ်သည်။ လူမိုက်များသည် အရပ်ထဲတွင် ရန်ဖြစ်လျှင် ဖျန်ဖြေပေးတတ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲနားနီးလျှင် သူတို့အတွက် ရိက္ခာခွဲတမ်း ကတ်ပြားများရအောင် လုပ်ပေးခြင်း၊ ရေပိုက်အဆက်ကို ဖြုတ်ပေးခြင်း၊ ဘုရားကျောင်း ဆောက်လုပ်ပေးခြင်း၊ ကလေးကို အစိုးရကျောင်းတွင် ထားခွင့်ရအောင် လုပ်ပေးခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်ပေးတတ်ကြသည်။

ထိုမြေအောက်အာဏာစက် တရားဝင် မဝင် ဆိုသည်ကိုမူ သွား၍ မငြင်းလေနှင့်။ အာမခံလေနှင့်။ အာခံသည်နှင့် ထိုလူမှာ ရက်စက်စွာ အပြစ်ပေးခံရတတ်သည်။ ကျူးကျော်တဲသိုက်များတွင် မကြာခဏ မီးလောင်တတ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ကျူးကျော်ရပ်ကွက်ကြီးတစ်ခုလုံး ပြာကျသွားတတ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင်လည်း ဓားဒဏ်ရာဖြင့် သေဆုံးနေသော အလောင်းတစ်လောင်းကို တွေ့ရတတ်သည်။

သို့ဖြင့် စက်ရိပ်ကြီးကြသော အာဏာရှင်စနစ်သည် ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် ကိုယ်ထင်ပြလေ့ရှိသည်။ ဟာစရီပါးတို့ ကျူးကျော်ရပ်ကွက်တွင်ဆိုလျှင် အမျိုးမျိုးသော လူမိုက်ဂိုဏ်းမှ ကိုယ်စားလှယ်များ နေထိုင်ကြသည်။ ဆောက် လုပ်ရေးစခန်း၊ အရက်ဖို၊ အမှိုက်ပုံ၊ ကျောက်စရစ်ကျင်း စသည့် ယာယီနေရာမျိုးတွင်ဆိုလျှင် လူမိုက်ဂိုဏ်းများသည် ထိုလုပ်ငန်းပိုင်ရှင်များမှတစ်ဆင့် အုပ်ချုပ်ကြသည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် ပိုင်ရှင်တို့သည် ဆင်းရဲသားများကို များစွာအနိုင်ကျင့်ကြသည်။ ဆင်းရဲသားများမှာလည်း ဝမ်းစာအတွက် သူတို့ကို မှီခိုနေရသဖြင့် အောင့်အည်း သည်းခံကြရသည်။ အချို့နေရာများတွင်လည်း လူမိုက်ဂိုဏ်းများသည် ကော်မတီများ၊ အသင်းအဖွဲ့များမှတစ်ဆင့် အုပ်စိုးကြ သည်။ 

အမှန်အားဖြင့် အသင်းအဖွဲ့၊ ကော်မတီစသည်တို့မှာ အကာအကွယ်မျှသာဖြစ်၏။ ဘာသာရေးအသင်းများ၊ လူမျိုးရေးအဖွဲ့များနှင့် မြို့နယ်အသင်းများ စသည်တို့ကလည်း ကျူးကျော်ရပ်ကွက်မှ ဆင်းရဲသားများကြားထဲသို့ လူမိုက် ဂိုဏ်းများ အာဏာစက် သက်ရောက်နိုင်အောင် အခွင့်အလမ်းဖွင့်ပေးကြရသည်။ ထိုအခါများတွင် လူမိုက်ဂိုဏ်းကိုယ်စားလှယ်များသည် ပို၍ သြဇာကြီးလာကြကာ အိမ်တွင်းရေး၊ လင်မယားကိစ္စ၊ သားရေးသမီးရေးကိစ္စများကိုပင် ဝင်ရောက် စွက်ဖက်လာခဲ့ကြသည်။ 

သူတို့သည် လူတစ်ယောက်ကို ပြစ်ဒဏ်မည်ရွေ့ မည်မျှ ပေးသင့်သည်ဟု သတ်မှတ်ကြသည်။ ဘာသာရေးပွဲတော်များအတွက် အလှူငွေကောက်ကြသည်။ စေ့စပ်ကြောင်းလမ်းသည့်ကိစ္စများတွင်ပါလာကြသည်။ လင်မယား ကွာရှင်းသည့်ကိစ္စများကို ဆုံးဖြတ်ကြသည်။ မွေးစားသည့်ကိစ္စ၊ အမွေကိစ္စ၊ ဘာသာဝင်အဖြစ်မှ ထုတ်ပယ်ပစ်သည့်ကိစ္စ စသည်ဖြင့် မွေးသည့်ကိစ္စမှ သေသည့်ကိစ္စအထိ အကုန်ပါလာကြသည်။ သူတို့သဘောမကျလျှင် မူဆလင် ဘာသာဝင်တစ်ယောက်အတွက် သင်္ချိုင်းမြေနေရာရဖို့ ခက်သည်။ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်တစ်ယောက်အတွက် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခံရဖို့ ခက်သည်။ သူတို့ကို သတ်မှတ်ထားသည့်ဆက်ကြေး ပေးမှသာလျှင် ထိုကိစ္စများ အလွယ်တကူ ပြီးမြောက်နိုင်သည်။

ဟာစရီပါးတို့မိသားစုသည် တစ်ညသ၌ အမှောင်ကို ခိုကာ ပလက်ဖောင်းမှ ကျူးကျော်ရပ်ကွက်ထဲသို့ ပြောင်းလာခဲ့ကြသည်။ သူတို့ ရှိစုမဲ့စု ပစ္စည်းကလေးများကို လန်ချားပေါ်သို့ တင်၍ လမ်းချိုးသို့ မရောက်မီပင် နောက်ထပ် မိသားစုတစ်စုသည် သူတို့နေရာကလေးကို သိမ်းပိုက်လိုက်လေပြီ။

အပိုင်း(၁၃)ဆက်ရန်

မြသန်းတင့်